Days in Bali
Summary of the places we visited in Bali
• In July, I had an opportunity to attend ‘Bio-intensive Growing Workshop by an expert Jodi Roebuck’ in The Kul Kul Farm, Bali. Moreover, it’s such a valuable trip to know more about other organic farms like this – the story of it, how is it going, the market access and also community. I also had a chance to know about the climate and soil fertility in Bali which is a gift of nature for Balinese so every plant can be grown easily, the Balinese culture, spirit, and food. In Bali, we visited 7 places in total as follow.
1. Island Organics
• An organic farm with over 50 varieties of crops cultivation has a strong restaurant market as Bali has plenty of tourists. There are 12 staffs who are doing well in daily farm process in 3 acres land. One thing I impress the founder Rama is his managing skill in 3 acres of land without any wastes of any produces. This farm can produce a lot of crops with an average income of $1500 per day. Every crop harvested per day is always sold out as his motto – a successful farmer is who can sell everything that he grows. He also cooperates with the well-known certified organic company to build customer trust easily. We learned about his crop rotation system, nursery propagation, and his business. This farm gives us motivation to grow, harvest and sell the crops every day to get more income.
Beds in Island Organics
Bamboo nursery
Discovering crops in his Greenhouse
Microgreen
Strong Radish
Worm composting project
2. The Kul Kul Farm
• The Kul Kul Farm is 2 mins walk from Green School. It can be regarded as our dream farm as everything is systematic and organized. During the farm tour, we learned about the composting system, systematic farm tools keeping, composting toilet, greenhouse, and nursery. The bamboo architecture on this farm is very beautiful and impressive as all the buildings on the farm are built of bamboo. The farm hosts many effective workshops concerning permaculture design, bamboo building, and gardening to create beautiful and sustainable living systems. In Kul Kul farm, we attended ‘Bio-intensive Growing Workshop by Jodi Roebuck’ from which we got a lot of knowledge, time and energy-saving techniques which are very effective and efficient in implementing a profitable farm.
• On the first day of the workshop, we learned how to be a sustainable farm by doing successful micro-green, regular crop rotation and small space gardening on his farm. Next day, we learned about the importance of soil preparation and transplanting to be a productive farm. On the last day, we got the knowledge about his marketing, useful tools in seed spacing, composting, preparing micro-green and harvesting. This 3-day workshop is very precious for us as we got a lot of ideas and solutions for our farm to increase the production of the farm. I always thank everyone who supports and give this valuable chance to attend this workshop.
The entrance of the Kul Kul Farm
Beautiful bamboo yard for guests
Meeting room
Individual bamboo name card
The systematic placing of farm tools
Balinese pig at the Kul Kul farm
Chicken House
One of the food photos from the Kul Kul farm
First day of Workshop: Lecture about how to be a profitable farm
by Jodi Roebuck
Soil Preparation Section
Preparation of compost pile
Transplanting
Preparation of soil mixture for microgreen
Demonstration for growing microgreen
Plant spacing system
Sharing knowledge for harvesting
3. Moksa
• Moksa restaurant is a destination purposely created to nourish, educate and find balance. It is a plant-based restaurant surrounded by permaculture gardens that support elements of every dish. It brings together a plant-based restaurant, culinary academy, permaculture gardens, a dojo space for yoga, meditation, martial arts, special events, and weekly community farmers market. The food is really delicious for vegans and I recommend trying it when you are in Bali.
Moksa restaurant
Delicious vegan food
Beautiful garden under the restaurant
Information for classes
4. Mai Organics
• Nowadays, the lands in Bali are dramatically lost because of building infrastructures for hotels and restaurants for tourism. So farmers are less chance to grow food and make money form farming. People are working in the tourism industry more than any other sectors so they lost the connection with nature.
• Kaduk founded a community farm with the aim of promoting both organic farming and eco-tourism in his village through farm tours and cooking classes. He also wants to create a better connection between people and nature. One thing I learn from him is to smile while you’re preparing food for the family. ‘Smiling’ can reveal your beautiful spirit and compassion. Last but not least the villagers strongly believe in Balinese philosophy concerning with spirit and nature so they do nothing which can be harmful to their environment like reducing plastic use.
Group photo with Kaduk
Cooking Class
Kokoya's chefs
The delicious Balinese food we cooked together
Fresh and Healthy Juice
Chu Chu xx
5. Green School
• A non-profit, private and international prekindergarten to high school in Bali. Green school protects the environment, keeps teachers and students healthy, promotes environmental literacy and trains the students to become good leaders. School fees are high to attend a regular class. But, there is one canon if you want to attend the part-time course for a week or a month, you have to bring 5kg of recycling materials instead of school fees. The students who are weak in theoretical learning have much fun in practical learning at Green school. The students are provided with life skills curriculum such as painting, planting, cooking, farming, building, recycling, etc………
The entrance of Green school
Information center about Green School
Many recycling projects from students
One of the bamboo classrooms at Green School
Waste managing system
Bamboo playground for kids
Fulfilling the ambitious Sustainable Development Goals
6. Emas Hitan
• Emas Hitan means golden black (soil) founded by a Balinese called Katuk. He’s got some supports from other organization, government and also his community.
• He believes in 3 connections which are nature, spirit, and people. One amazing thing in his farm is no need to control pest because of good soil and compost. His relatives don’t need to buy vegetables from his farm. He doesn’t have any income from veggies. But, he gets regular income from compost. The government provides three cows for manure.
The entrance of Emas Hitan farm
Two cows given by government
Compost processing room
7. Organic Farm & Cafe
• A cafe’ with a small western organics farm is like a school for local farmers to learn about western organic products by Wayan and Marjan from Amsterdam in 2009. Their aim is to help increase the villagers' income in the near future by supplying western & local organics produce to hotels, villas, and restaurants. Marjan also helps local organic farmers to find restaurants market. This cafe’ offers an evening English class for children and women to get more opportunities for their future.
Sign board of Organic farm and cafe
Decoration inside the cafe
A small garden
Naw Khu Pwe xx
Myanmar Translation
July လမွာ The Kul Kul Farm မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ‘Biointensive workshop by Jodi Roebuck’ ကို တက္ေရာက္ခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တျခား Organic Farms ေတြအေၾကာင္း၊ သူတို႔ Story ေတြ၊ ေစ်းကြက္အခြင့္အလမ္းေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ Community အေျကာင္းေတြ ေလ့လာခြင့္ ရခဲ့တဲ့အတြက္ Bali ခရီးစဥ္က တန္ဖိုးရွိတဲ့ ခရီးစဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ Bali ရဲ႕ ရာသီဥတု ၊ ေျမဆီလႊာေကာင္းမြန္မႈ တို႔ေၾကာင့္ စိုက္သမွ် အလြယ္တကူျဖစ္ထြန္းတာ ျဖစ္လို႔ Balinese ေတြအတြက္ သဘာဝ ကေပးတဲ့ လက္ေဆာင္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ၊ Balinese ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း၊ သဘာဝကို ျမတ္ႏိုးတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြရွိေၾကာင္းနဲ႔ အစားအစာေဆြ အေၾကာင္း သိရွိခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ Bali မွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ စုစုေပါင္း 7 ေနရာကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ပါတယ္။
1. Island Organics
ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အမ်ိဳးေပါင္း 50 ေက်ာ္ေလာက္ စိုက္ပ်ိဳးထားတဲ့ Organic စိုက္ခင္းတစ္ခုဟာ စားေသာက္ဆိုင္ ေစ်းကြက္ အခိုင္အမာျဖင့္ ရပ္တည္လ်က္ရွိပါတယ္။ ဒီစိုက္ခင္းဟာ 3 ဧက က်ယ္ဝန္းၿပီး ဝန္ထမ္း 12 ေယာက္ျဖင့္ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား လည္ပတ္လ်က္ရွိပါတယ္။ အထင္ႀကီးစရာေကာင္းတာ တစ္ခုက ဒီ 3 ဧကက်ယ္တဲ့ စိုက္ခင္းမွာ ဘာတစ္ခုမွ အေလအလြင့္မရွိေအာင္ စီမံခန္႔ခဲြႏိုင္တဲ့ တည္ေထာင္သူ ရာမ ရဲ႕ စြမ္းရည္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစိုက္ခင္းက ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ားစြာကို ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ရင္း တစ္ေန႔ဝင္ေငြ ပွ်မ္းမွာ $1500 ေလာက္ရရွိေနပါတယ္။ သူရဲ႕ေဆာင္ပုဒ္က ' ေအာင္ျမင္တဲ့ လယ္သမားတစ္ေယာက္ဆိုတာ သူစိုက္ပ်ိဳးသမွ် ျပန္ေရာင္းခ်ႏိုင္ရမယ္' ဆိုတဲ့အတိုင္း သူစိုက္သမွ် ရိတ္သိမ္းသမွ် အကုန္ျပန္ေရာင္းခ်ႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာင္းခ်ရာမွာ စားသံုးသူ ယံူၾကည္မႈကို အလြယ္တကူ ရရွိႏိုင္ရန္ အတြက္လဲ Organic Certificates ရရွိထားတဲ့ နာမည္ႀကီး ကုမၸဏီႀကီးႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါတယ္။ ဒီ စိုက္ခင္းမွာ ကၽြန္မတို႔ သင္ယူခဲ့ရတာကေတာ့ crop rotation သီးႏွံေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ပ်ိဳးခင္း အေၾကာင္း ႏွင့္ သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရး အေၾကာင္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Farm က ကၽြန္မတို႔စိုက္ခင္းမွာ ဝင္ေငြတိုးဖို႔အတြက္ ေန႔တိုင္းစိုက္ပ်ိဴး ေန႔တိုင္း ရိတ္သိမ္းၿပီး ေရာင္းခ် ႏိုင္ေအာင္ စိတ္ဓာတ္လွံု႔ေဆာ္မႈ ေပးစြမ္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
2.The Kul Kul Farm
The kul kul farm က Green school ကေနဆို 2 မိနစ္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္တာနဲ႔ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ စိုက္ခင္းက ကၽြန္မတို႔တဲ့ အိမ္မက္ စိုက္ခင္းလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့အထိ အရာရာတိုင္းက စနစ္က်ၿပီး စည္းကမ္းရွိလွပါတယ္။ Farm ကိုေလ့လာစဥ္ အခ်ိန္မွာေတာ့ ေျမေဆြးလုပ္ပံုလုပ္နည္း ၊ စိုက္ခင္းမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ကိရိယာေတြကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းမႈ ၊ ေျမေဆြး အိမ္သာ၊ greenhouse ႏွင့္ ပ်ိဳးခင္းေတြအေၾကာင္း ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီစိုက္ခင္းမွာ ရွိတဲ့ အေဆာက္အဦး မွန္သမွ်ကို ဝါးျဖင့္ေဆာက္လုပ္ထားၿပီး လွပေသသပ္လ်က္ ရွိတာေၾကာင့္ အထင္ႀကီးစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ဒီစိုက္ခင္းမွာ ဆိုရင္ အနာဂတ္ လွပႏိုင္ရန္ ေရရွည္တံ့တဲ့ ေနထိုင္မႈ စနစ္ကို ဖန္တီးေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ permaculture design ၊ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ဝါးနဲ႔ေဆာက္လုပ္တဲ့ design ႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ စိုက္ပ်ိဳးေရး မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး Workshop မ်ားေပးပို႔သင္ၾကားလ်က္ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ တက္ေရာက္ သင္ၾကားခဲ့ရတာကေတာ့ Jodi Roebuck ရဲ႕ ‘Biointensive Workshop ‘ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ workshop ကေန အက်ိဳးအျမတ္ ရတဲ့ စိုက္ခင္းတစ္ခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဗဟုသုတမ်ား နဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ စြမ္းအင္ကုန္ သက္သာၿပီး ထိေရာက္တဲ့ စိုက္ပ်ိဴးေရး နည္းသစ္ ေကာင္းမ်ား ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမေန႔မွာဆိုရင္ ေအာင္ျမင္တဲ့ micro-green လုပ္ျခင္း၊ ပံုမွန္ သီးႏွံေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း ႏွင့္ သူ႔စိုက္ခင္းမွာရွိတဲ့ ေနရာအေသးမွာ မ်ားစြားစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္း တို႔ျဖင့္ ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္မဲ့ စိုက္ခင္းတစ္ခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ သင္ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဒုတိယ ေန႔မွာဆိုရင္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ စိုက္ခင္းတစ္ခုျဖစ္ရန္ ေျမျပင္ျခင္း ႏွင့္ transplanting ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းစိုက္ျခင္း တို႔ရဲ႕ အေရးပါပံုတို႔ကို သင္ယူခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ ဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕ ေစ်းကြက္ရွာပံု ၊ အေစ့ေတြ ေနရာတက်စိုက္ဖို႔အသံုးျပဳတဲ့ ကိရိယာမ်ား အေၾကာင္း၊ ေျမေဆြးလုပ္ျခင္း၊ micro-green စိုက္ပ်ိဳးျခင္း နဲ႔ ရိတ္သိမ္းျခင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ဗဟုသုတမ်ားစြာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ သံုးရက္တာ workshop က ကၽြန္မတို႔အတြက္ တန္ဖိုးရွိလွပါတယ္ ဒီ workshop ကေန ကၽြန္မတို႔ စိုက္ခင္းက အနာဂတ္အတြက္ အသီးအရြက္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ အေတြးအေခၚမ်ားနဲ႔ အေျဖမ်ားရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ workshop ကို တက္ႏိုင္ႏ္ုင္ဖို႔ ကူညီ အခြင့္အေရးေပးခဲ့တဲ့သူ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
3.Moksa
Moksa စားေသာက္ဆိုင္ဟာဆိုရင္ အဟာရျဖစ္ေစဖို႔ ပညာေပးဖို႔ ႏွင့္ သဘာဝ နဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီ လိုက္ေလ်ာႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္တည္ေထာင္ထားတဲ့ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အပင္ထြက္ကုန္မ်ားကို အေျခခံထားတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ျဖစ္ၿပီး ဟင္းပဲြမ်ားအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အသီးအရြက္မ်ားရႏိုက္ဖို႔ Garden တစ္ခုဝန္းရံထားပါတယ္။ ဒီမွာဆိုရင္ အပင္ကို အေျခခံထားတဲ့ ထြက္ကုန္မ်ားကို အသံုးျပဳတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ ၊ အခ်က္အျပဳတ္ သင္တန္းေက်ာင္း၊ permaculture garden ၊ Yoga, meditation, material art နဲ႔ အျခားပဲြေတြက်င္းျပဖို႔ေနရာတစ္ခု နဲ႔ အပတ္စဥ္ ေတာင္သူလယ္သမားေစ်း စသည္တို႔ကို တစ္ေနရာထဲ ေပါင္းစည္းထားတဲ့ ေနရာလဲျဖစ္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြက ေၾကာင့္ Bali ေရာက္ရင္ေတာ့ သြားေရာက္ေလ့လာဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
4.Mai Organics
အခုေခတ္မွာဆိုရင္ Bali မွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအတြက္ ဟိုတယ္ေတြ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ေဆာက္လာၾကတဲ့အတြက္ ေျမေနရာမ်ားဟာ တျဖည္းျဖည္း ဆံုးရွံုးလို႔ေနပါတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ လယ္သမားေတြ အတြက္ သီးႏွံေတြစိုက္ပ်ိဳးၿပီး ဝယ္ေငြရွာႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း နည္းလာပါတယ္။ လူေတြက တျခား ကဏ္ဍ ေတြထက္စာရင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွာ ပိုမိုလုပ္ကိုင္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သဘာဝတရားနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေနၾကပါတယ္။ Kaduk က Organic စိုက္ပ်ိဳးေရးကို တိုးတက္ေစခ်င္တာရယ္ သူ႔ေက်းရြာရဲ႕ Ecotourism ကို Farm tour ေတြ Cooking Class ကေနတဆင့္ တိုးတက္ေစခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရြာသားေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး Community Farm ေလးတစ္ခု တည္ေထာက္ခဲ့ပါတယ္။ သူက လူေတြနဲ႔ သဘာဝ ၾကား ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ပိုေကာင္းလာေစခ်င္ပါတယ္။ သူ႔ဆိုက သင္ခဲ့ရတာတစ္ခုကေတာ့ မိသားစုအတြက္ အသားအေသာက္ ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္တဲ့ေနရာမွာ အၿမဲျပံဳးေနဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အျပံဳးက ကိုယ္ သူတို႔အေပၚထားရွိတဲ့ လွပေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေမတၱတရားကို ေဖာ္ျပေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနနဲ႔ အဲ့ဒီရြာမွာ ေနထိုင္တဲ့ ရြာသားေတြက Balinese အေတြးအေခၚျဖစ္တဲ့ စိတ္ဝိညာဥ္ နဲ႔ သဘာဝတရား ဆက္သြယ္မႈပို အခိုင္အမာ ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစမဲ့ အရာေတြကို မလုပ္ၾကပါဘူး။
5. Green School
Green school သူငယ္တန္းကေန အထက္တန္းအထိ ရွိတဲ့ ပုဂၢလိက အထက္တန္းေက်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။ Green school က သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ကာကြယ္ျခင္း ဆရာဆရာမမ်ားႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ားကို က်န္းမားေပ်ာ္ရႊင္ေစျခင္း ၊ environmental literacy ကိုအားေပးျခင္း ႏွင့္ ေက်ာင္းသားေတြကို ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းျဖစ္လာဖို႔ ေလ့က်င့္သင္ၾကားျခင္း တို႔ကို လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းစရိတ္ကေတာ့ အစိုးရေက်ာင္းမ်ားထက္ ေစ်းႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Bali မွာရွိတဲ့ အျခားေက်ာင္းက ကေလးေတြအတြက္ recycle လုပ္လို႔ရတဲ့ အမွိုက္ 5kg ကို part time ေက်ာင္းစရိတ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ႏိုင္ေအာက္ သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ Theoretical learning မွာအားနည္းတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ green school ေရာက္ရင္ ဒီမွာသင္ၾကားတဲ့ practical learning မွာ ပိုေပ်ာ္ေမြ႕ၾကပါတယ္။ ဒီမွာဆိုရင္ life skills အတြက္လိုအပ္တဲ့ သင္႐ိုးမ်ားျဖစ္ေသာ ေဆးျခယ္ျခင္း၊ အပင္စိုက္ျခင္း၊ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း၊ လယ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ အေဆာက္အဦးေဆာက္ျခင္း၊ အသံုးျပဳၿပီး ပစၥည္းမ်ားကို ထပ္မံအသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ျပန္လည္ေဆာင္ရြက္ျခင္း စတဲ့ အတတ္ပညာမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းသင္ၾကားေစပါတယ္။
6.Emas Hitan
Emas Hitan ဆိုတာကေတာ့ Golden Black ေျမႀကီးအဓိပါၸယ္ရပါတယ္။ တည္ေထာင္သူကေတာ့ Katuk ျဖစ္ပါတယ္။ သူက တျခားအဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရ ႏွင့္ သူ႔ community ကပါ အေထာက္အပံ့ရပါတယ္။ သူက connection 3 ခုျဖစ္တဲ့ သဘာဝ၊ စိတ္ဝိဉာဏ္ နဲ႔ လူသားေတြၾကားဆက္စပ္မႈကို ယံုၾကည္သူတစ္ေယာက္လဲျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ စိုက္ခင္းမွာ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက ပိုးမႊား အႏၲရာယ္ မရွိတာပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူ႔စိုက္ခင္းမွာ အရမ္းေကာင္းတဲ့ ေျမႀကီးနဲ႔ ေျမေဆြးရွိလို႔ပါတဲ့။ သူ႔ရဲ႕ အမ်ိဳးေတြက သူ႔စိုက္ခင္းကေန အသီးအႏွံမ်ားကို ေငြေၾကးမေပးရပဲ စားသံုးၾကပါတယ္။ သူ႔စိုက္ခင္းရဲ႕ ဝင္ေငြက အသီးအရြက္ကမဟုတ္ပဲ ေျမေဆြးကရတာျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရကလဲ ေျမေဆြးလုပ္ဖို႔ ႏြားသံုးေကာင္ေပးထားပါတယ္။
7.Organic Farm and Café
အေနာက္တိုင္း ဆန္တဲ့ Organic Farm ေလးနဲ႔ Cafe တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ cafe ကAmsterdam က Wayan နဲ႔ Marjan ႏွစ္ေယာက္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး Bali က လယ္သမားေတြ အေနာက္တိုင္း ထုတ္ကုန္ေတြအေၾကာင္းကိုလဲ ေလ့လာႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းတစ္ခုလိုပ္ပဲ။ ဒီရြာက Farmers ေတြက ဟိုတယ္ေတြ စားေသာက္ဆိုင္ေတြကို အေနာက္တိုင္း အသီးအရြက္ေရာ Bali မွာ ေပါက္တဲ့ local အသီးအရြက္ေရာ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ေအာင္ ရြာသားေတြ ဝင္ေငြတိုးေအာင္ ကူညီေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ Marjan က စားေသာက္ဆိုင္ေစ်းကြက္ မ်ားလာေအာင္လဲ ကူညီေပးလ်က္ရွိပါတယ္။ ဒီ cafe မွာ ရြာက အမ်ိဳးသမီးေတြ နဲ႔ ကေလးေတြ အနာဂတ္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရရွိဖို႔အတြက္ ညေနပိုင္း English သင္တန္းလဲ ဖြင့္ေပးထားပါတယ္။